Mihri Müşfik Hanım Kimdir – İlk Türk Kadın Ressam
Mihri Müşfik Hanım, Türkiye’de çağdaş resim çalışmalarını başlatan ilk kadın ressam olarak bilinir. Uzun yıllar sanat öğretmenliği yapan Mihri Hanım, birçok ressamın yetişmesine katkı sağlamıştır.
Mihri Müşfik Hanım’ın Sanat Hayatı
Mihri Müşfik Hanım, 1886 yılında İstanbul’da, Kadıköy’ün Bahariye semtinde Dr. Rasimpaşa Konağı’nda dünyaya gelmiştir. Avrupai eğitim alan Mihri Hanım, edebiyat, resim ve musiki alanlarıyla ilgilense de resim sanatına olan ilgisi daha ağır basmıştır. Saray Ressamı Zonaro’nın öğrencisi olmuş ve ondan resim dersleri almıştır.
On yedi yaşındayken bir müzik dinletisinde İtalyan kökenli bir müzik şefi ile tanışıp peşinden Roma’ya kaçmıştır. Sahte pasaportla gittiği İtalya’da tanıdıklarının yanında bir süre kaldıktan sonra sanat dünyasının merkezi sayılan Paris’e geçmiştir. Burada kiraladığı yeri, hem ev hem de atölye olarak kullanmıştır.
Portre ve gravür ağırlıklı resimler yaparak ve evinin bir odasından aldığı kira ile geçimini sağlamıştır. Kiracılarından birisi, Bursalı Selami Paşa’nın Sorbonne’da siyasi bilimler öğreniminde bulunan Müşfik Selami Bey’dir. Müşfik Selami Bey ile evlenen Mihri Hanım böylece sanat dünyasında bilinen “Mihri Müşfik Hanım” adını almıştır.
İlk Türk kadın ressam olan Mihri Müşfik ‘in İnas Sanayi-Nefise Mektebi’nin açılmasında büyük rolü olmuştur. Mihri Hanım, bu kurumun resim atölyesine öğretmen olmuştur. Burada Ömer Adil Bey ile birlikte okulun müdürlüğüne getirilmiştir.
İnas Sanayi-i Nefise’nin ilk kadın yöneticisi olan Mihri Hanım’ın, kız öğrencileri açık havada resim yapmaya, modelden çalışmaya ve kadın ressamları ilk kez toplu bir sergi açmaya teşvik etmiştir. Pek çok kadın ressamın yetişmesinde katkısı olmuştur. Bu ressamlardan bazıları Nazlı Ecevit, Aliye Berger ve Fahrelnisa Zeid’dir.
Sanat Anlayışı
Mihri Müşfik Hanım, İtalya ve Fransa’da çeşitli sanat okullarında ve atölyelerde öğrenim görmüştür. Dışavurumcu bir anlayışla özgün portreler yapmıştır. Çağdaş resim akımlarını yakından takip eden ressamın portrelerinde kübizmin ve ekspresyonizmin etkisi vardır.
En önemli eseri sayılan Naile Hanım portresini 1908-09 yılları arasında uzun bir süreç sonunda tamamlamıştır. Bu eser, İttihat ve Terakki Cemiyeti kurucularından Ali Rıza Bey’in annesi, Naile Hanım’ı betimlemektedir.
Ölümü
Mihri Hanım, New York, Washington ve Chicago Üniversitelerinde konuk resim profesörlüğü yapmış, özel dersler vermiştir. 16 Temmuz 1932’de Salvatore Virzi ile evlenerek 1943 yılında da Amerikan vatandaşı olmuştur. Ressam, 1954’te New York’ta hayatını kaybetmiştir.