Pendname Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Pendname, Farsça kökenli bir kelimedir ve nasihat, öğüt verme anlamına gelir. 16. yüzyıl Divan Edebiyatında Pendnamenin en meşhur örneği Feridüddin Attar‘ın Pendnamesidir.
Pendname Özellikleri
- Nasihat ve öğüt verme amacıyla yazılır.
- Düz yazı ya da şiir şeklinde yazılabilir.
- Ahlaki konular tasavvuf ile harmanlanır.
- Pendname genellikle fabl ağırlıklıdır.
- Atasözleri, deyimler, fıkralar, masallar ve hikayelerden yararlanılır.
- Her bölüm için bir başlık kullanılır.
- Diğer divan edebiyatı eserlerine göre sade ve akıcı bir dile sahiptir.
- İnsani değerler öne çıkarılır.
Önemli Pendname Yazarları ve Eserleri;
- Ömer Fuâdî Efendi – Pendnâme
- Askerî – Pendnâme
- Rusçuk’lu Zarîfî Ömer Efendi – Pendnâme
- Naim Temeşvarî – Pendnâme
- Osmanzâde Tâib – Hülâsatü’l-Ahlâk
- Nahifi Süleyman – Nasihatü’l-Vüzerâ
- Sünbülzâde Vehbî – Lütfiyye
- Vak’anüvis Esad Mehmed Efendi – Pendnâme
Pendnamelerin Konusu Nedir?
Pendnamelerin konusu, belli bir dünya görüşünün kazandırılması amacıyla belli bir insan tipinin oluşturulması yönündeki hikayelerdir. Bu hikayeleri çeşitli nasihatlar çerçevesinde bütünleştirerek insanlara aktarmak amaçlanır. Pendname ile ulaşılmak istenen toplumu; gelecek kaygısından uzak, kendi iç âlemine çekilmiş, telaşsız ve rızkından emin bir insan ile mümkün olduğu ölçüde kendi içine kapalı, dar ve statik bir yaşayış tarzı, gündelik ihtiyaç miktarıyla sınırlanmış basit bir geçim seviyesi şeklinde tanımlayabiliriz.
Pendnâme tarzındaki öğüt kitaplarının yazılması Tanzimat yıllarına kadar devam etmiştir.
Edebiyat alanındaki diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Yazar
