Romantizm Sanat Akımı (Coşumculuk)
Romantizm akımı, 1800’lü yıllarda Klasizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. Klasizmdeki akıl ilkelerinin aksine duygu ve hayal gücünü ön plana çıkaran bir akımdır. Bu akımın ortaya çıkmasındaki diğer önemli etken ise Fransız İhtilali olmuştur. Bu nedenle, katı kuralları yerle bir eden bir isyan niteliği taşımaktadır.
Coşumculuk olarak da adlandırılan bu akımda, duyguların ve coşkuların eserlere yansıtıldığını görüyoruz. Daha birçok soyut unsurun coşumculuk eserleri ile sunulduğunu söyleyebiliriz. Şimdi akıma ait özellikleri daha detaylı olarak ele alalım.
Romantizm Akımı Özellikleri
Romantizm akımı özellikleri, genel olarak kurallara aykırılığı esas alır. Zaten Romantik sanatçılar “En iyi kural, kuralsızlıktır” ilkesini benimsemiş ve bu çerçevede eserler üretmişlerdir.
- Klasizmin katı edebiyat kurallarını yıkmıştır.
- Farklı sınıflardan karakterler işlenmiştir.
- Aşk ve tabiat en çok işlenen konulardır.
- Betimlemelerden sıkça yararlanılmıştır.
- Sanat, sanat içindir görüşü yıkılmış ve sanat, toplum içindir görüşü benimsenmiştir.
- Edebi eserlerde, iyiler çok iyi, kötüler çok kötüdür.
- Önceki edebiyat kurallarına uyulmamıştır.
- Duygu ve coşkulara fazla yer veren sanat akımı olarak bilinir.
- Ölüm, acı, intihar gibi karamsar konular üzerine eserler verilmiştir.
- Klasizmin aksine din ön plana çıkmış ve Hristiyanlığa dair birçok unsur eserlere taşınmıştır.
Romantik Ressamlar ve Eserleri
Théodore Géricault: Medusa’nın Salı isimli tablosu ile tanınan Fransız ressam ve taş baskı sanatçısıdır. Romantizm akımı önderlerinden biridir. İlk önemli eseri Saldıran Asker Süvarisi’dir. Ardından üzerinde çok daha fazla çalıştığı Yaralı Süvari’yi yapmıştır. Géricault, ilk eserlerinde genellikle atlı asker figürlerine yer vermiştir. Taş baskı sanatlarında da bu tür çalışmalara imza atmıştır.
Ressamın Medusa’nın Salı adlı tablosu ile ün kazandığından bahsetmiştir. 1819 tarihli bu tabloda o dönemin güncel bir konusu olan gemi kazası sonrasında kaptanın yolcu ve mürettebatı ölüme terk edişini yansıtmıştır. Olay ulusal bir skandal halini alınca Géricault’un yorumu ile bu güncel trajedi tablosal bir yapıya bürünmüştür. Resim, kötü skandala sebep olan kurumlara karşı eleştirel bir yapı halini alsa da başka bir boyutta insanın doğa ile olan savaşını da betimlediği söylenmiştir.
Francisco José de Goya y Lucientes: Romantizm akımının önde gelen isimlerinden biridir. Francisco Goya, İspanyol ressam ve gravür sanatçısıdır. Portreleri ile ün kazanan ressam kendisinden sonra gelen picasso gibi isimleri de etkilemiştir. Kendisi aynı zamanda modern sanatın öncüsü olarak kabul edilir.
Joseph Mallord William Turner: İngiliz bir romantik ressamdır. Henüz 14 yaşındayken Kraliyet Akademisi sanat okuluna girmiştir. İlk yağlı boya çalışması 1796 yılında yaptığı Fishermen at Sea adlı eseridir.
Diğer Romantik ressamlar ; Johann Heinrich Füssli, Caspar David Friedrich, John Constable, Johann Heinrich Füssli, William Blake, John Martin, Peter Paul Rubens, Jean-Baptiste-Camille, Corotrichard Parkes Bonington, Theodore Chasseriau…
Edebiyatta Romantizm Akımı
Romantizm akımının topluma ulaştırılmasında etkili olan bazı öncü isimler vardır. Başta Victor Hugo olmak üzere J.J. Rousseau, Goethe, Schiller gibi isimler bu akımın edebiyata ve daha birçok alana taşınmasında aracılık etmişlerdir. Özellikle Victor Hugo’nun “Hernani” adlı oyunu, Romantizmin edebiyat akımı olarak şekillenmesinde başlangıç kabul edilir. Fransız ve Alman Romantik sanatçılar bu akımda öne çıkmaktadır. Önemli sanatçılar ve eserleri şu şekildedir;
Fransız Edebiyatında Romantik Sanatçılar
- J.J. Rousseau: Toplum Sözleşmesi, Emile, İtiraflar
- Victor Hugo: Sefiller, Sonbahar Yaprakları, Hernani, Notre Dame’nin Kamburu
- Voltaire: Zadig, Candide
- Montesquieu: Kanunların Ruhu
- Lamartine: Şairane Düşünceler, Bir Meleğin Düşmesi
Alman Edebiyatında Romantik Sanatçılar
- Goethe: Genç Werther’in Acıları, Egmont
- Schiller: Haydutlar
Türk Edebiyatında Romantizm
Romantizm akımı, Türk edebiyatında da kendini göstermiştir. Tanzimat Dönemi eserlerinin büyük çoğunluğunda Romantizmin etkisini görmek mümkün. Başta Namık Kemal olmak üzere, Ahmet Mithat, Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit gibi önemli sanatçılarımız coşumculuk akımının etkisinde eserler ortaya çıkarmışlardır.
Namık Kemal’in İntibah, Vatan Yahut Silistre gibi eserleri bu akım içerisinde yer alır. Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah adlı romanın baş karakterinin Romantik eserleri okumak için heyecan duyduğunu biliyoruz. Daha birçok sanatçı eserlerinde Romantizme yer vermiştir.
Diğer sanat akımlarına ait yazılarımı okumak isterseniz sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.